Het examentraject
Door naar de volgende ronde?
Lekker geklikt, gelezen, gescrold, ontdekt en geleerd? Dan ben je misschien wel klaar voor de volgende stap: het examentraject.
Door examen te doen voor OCC-B, kun je een landelijk erkend diploma halen. Maar wat houdt dit examentraject precies in? In deze extra module leggen we het je stap voor stap uit zodat je weet wat het examentraject inhoudt en wat je kunt verwachten.
Het examentraject bestaat uit twee onderdelen:
Examen-opdrachten voor je portfolio
Een theorietoets
De belangrijkste punten van het examentraject op een rijtje:
Voor het opbouwen van je digitale portfolio maak je gebruik van een online leeromgeving.
Dit portfolio bestaat uit opdrachten die je in de eigen beroepspraktijk uitvoert.
In het portfolio worden ook alle resultaten en beoordelingen geregistreerd die bij het examentraject horen.
Een opdracht is afgerond nadat deze is ingediend en door de beoordelaar is goedgekeurd. Het portfolio is compleet als alle vijf praktijkopdrachten met een voldoende zijn beoordeeld.
Hierna volgt het theorie-examen. Heb je dit gehaald? Dan ontvang je het OCC-B-diploma!
Voor het examentraject moet je aangemeld worden.
De examenomgeving
“Hoe kom ik binnen?”
Als je bent aangemeld voor het examentraject, dan krijg je een gebruikersnaam en wachtwoord van je organisatie of rechtstreeks vanuit de examenomgeving van Stichting Opleidingen ContractCatering (Stichting OCC). Met deze gegevens kun je inloggen in de examenomgeving.
Deze examenomgeving ziet er anders uit dan de modules op Trefpuntcatering.nl. Het is een speciale website waar de opdrachten staan die je moet maken voor je portfolio en waar je informatie vindt over het examentraject. In deze examenomgeving stel je je portfolio samen. Dit doe je door opdrachten aan te bieden aan de beoordelaar.
De rolverdeling
Wie doet wat?
Op het moment dat jij een opdracht verstuurt, dan krijgt iemand achter de schermen een mailtje met de vraag of hij jouw opdracht wil nakijken.
Er kunnen verschillende mensen achter de schermen betrokken zijn. We maken onderscheid tussen:
- Een begeleider
- Een beoordelaar
Je begeleider is vaak je trainer die je begeleidt op weg naar het examen. Je begeleider kan daarom jouw hele portfolio bekijken en beoordelen. Het kan ook zijn dat je een bepaalde opdracht aan iemand anders aanbiedt, dit is dan een beoordelaar. Een beoordelaar beoordeelt alleen je opdracht en biedt verder geen persoonlijke begeleiding. Zo kan je werkgever er bijvoorbeeld voor kiezen om de opdracht over allergenen door iemand van de afdeling Kwaliteit na te laten kijken.
Jouw beoordelaar(s) en/of begeleider worden aangewezen door de organisatie die jou aanmeldt voor het examentraject, vaak is dat je werkgever.
Examenopdrachten
Back to school!
Voordat je je kunt aanmelden voor het theorie-examen, moet je vijf goedgekeurde examenopdrachten in je portfolio hebben staan. Een portfolio is dus een verzameling van door jou gemaakte opdrachten. Deze opdrachten maak je thuis en op locatie en bied je digitaal aan ter beoordeling.
Er zijn vijf opdrachten:
- Voedingsgebruik en allergenen
- Serveren van dranken
- Klachtbehandeling
- Koude bereiding en presentatie
- Warme bereiding en presentatie
Deze opdrachten staan uitgebreid beschreven in de examenomgeving. Met het maken van de opdrachten ‘bewijs’ je dat je de kennis uit de modules op Trefpuntcatering.nl in de praktijk kunt toepassen.
Verderop in deze extra module geven we je tips voor het maken van een goede opdracht.
Theorie-examen
Lekker leren
Alle modules op Trefpuntcatering.nl bevatten veel informatie, vragen, antwoorden, overzichten en voorbeelden. Over al deze informatie krijg je een theorie-examen, dat digitaal wordt afgenomen. Wanneer je de opdrachten tijdens de opleiding hebt gedaan en laten beoordelen, dan kun je je zelf voor het examen aanmelden. De examenlocaties zijn verspreid over het hele land. Je kunt zelf een keuze maken uit beschikbare data en locaties.
Een goede voorbereiding is het halve werk. Lees en leer de modules dus (meerdere keren), check of je de antwoorden op alle oefenvragen weet en laat je overhoren door je collega, vriend(in) of partner.
Maar er is nog een hulpmiddel dat je kunt inzetten: de toetsmatrijs. Dit is een overzicht van alle toetstermen waar je een vraag over kunt verwachten. Weet je bij elke toetsterm precies waar het over gaat? Dan ben je goed voorbereid!
De toetsmatrijs vind je hier.
Aanmelden
Ga jij voor het papiertje?
De meeste deelnemers aan het examentraject van OCC-B worden hiervoor aangemeld door hun werkgever. Nadat je de inloggegevens hebt gekregen, kun je aan de slag.
Ben je (nog) niet aangemeld voor het examentraject, maar zou je dit wel willen? Neem dan contact op met je leidinggevende. Zo’n gemotiveerde en ambitieuze medewerker krijgt vast een plekje in de volgende trainingsgroep! Heb je geen werkgever? Neem dan contact op met OCC, zij kunnen je dan doorverwijzen naar een opleidende instantie.
Op weg naar het diploma
Klaar om te scoren?
Klaar om te scoren?
Ok, je bent aangemeld voor het examentraject. En dan? In deze module geven we je de belangrijkste tips en aanwijzingen om er een succes van te maken. Het ‘papiertje’ krijg je namelijk niet voor niks, je zult er echt voor moeten werken en leren. Maar de weg naar het diploma gaat je ook veel opleveren: kennis, ervaring en nieuwe inzichten in je vak en ook in jezelf!
Hoe maak je er een succes van?
- Lees de opdrachten goed door
Denk niet dat je een opdracht in één avond voor de eerste keer kunt lezen en gelijk kunt maken. Voor sommige opdrachten moet je op locatie dingen klaarzetten, voor andere opdrachten moet je misschien wat uitzoeken. Lees de opdrachten dus eerst goed door. Bedenk daarna in welke volgorde je ze wilt maken en wat je ervoor moet doen om ze op papier uit te kunnen werken. Het kan overigens ook zo zijn dat je werkgever of opleidingsinstituut de volgorde van de opdrachten bepaalt. - Maak een goede (en haalbare planning)
Blok tijd in je agenda om te werken aan je opdrachten en te leren en ontdekken op Trefpuntcatering.nl. - Schakel op tijd hulp in
Weinig ervaring met werken op de computer? Schakel de eerste keer (of keren) iemand in die met je meekijkt en je begeleidt bij je ontdekkingsreis. Ook als je het lastig vindt om de opdrachten te maken, kun je hulp vragen. Je leidinggevende of een collega wil vast met je meedenken om jou verder te helpen. - Zet door!
Misschien wandel je fluitend door het hele examentraject, maar misschien komt er ook een moment dat je het even niet meer ziet zitten. Maakt niet uit, dat overkomt de besten. Maar… pak daarna wel de draad weer op. Zet door en zorg dat je trots op jezelf kunt zijn!
Uploaden en downloaden
Up en down!
Als je een opdracht hebt gemaakt, zet je deze in je digitale portfolio zodat de begeleider of beoordelaar je opdracht kan nakijken. Dit is de eerste keer misschien lastig omdat je het systeem nog niet kent, maar laat je niet afschrikken door een schermpje. De volgende tips gaan je helpen:
- Zorg dat je de uitwerkingen op je computer hebt opgeslagen. Geef de bestanden een duidelijke en logische naam. Stel dat Marijke Lamers de opdracht Allergenen heeft gemaakt op 12 januari 2016, dan zou ze deze opdracht als volgt op kunnen slaan:
‘Opdracht_Allergenen_versie1_MarijkeLamers_12012016.docx’. - Lees de toelichting in het examensysteem: links in het menu (bij ‘Handleiding’) staat een duidelijke beschrijving hoe je opdrachten moet aanbieden.
- Bij ‘Mijn portfolio’ klik je achter de opdracht die je wilt toevoegen aan het systeem (dit noemen we ‘uploaden’) onder het blokje ‘Doen’. Je krijgt nu een scherm waarin je je eigen bestand kunt gaan opzoeken door te ‘bladeren’ in je eigen systeem.
- Klik nu op ‘Verzenden’.
Hoe maak je een goede opdracht?
Go green!
Elke opdracht is opgebouwd volgens een vast patroon:
- Een situatiebeschrijving
- Wat moet je doen
- Netjes werken
- Bronnen
- Beoordeling
Lees de opdracht eerst een keer helemaal goed door voordat je aan de slag gaat. Voor de uitwerking op papier is het belangrijk dat je je aan de stappen houdt die bij ‘Wat moet je doen’ staan beschreven. Mis je een stap, of vergeet je deze in je uitwerking te zetten, dan wordt je opdracht waarschijnlijk afgekeurd. Je beoordelaar moet namelijk een lijstje met beoordelingscriteria invullen voor jouw uitwerking. Bij het blokje ‘beoordelingen’ (achter de opdracht in ‘Mijn portfolio) kun je zien welke beoordelingscriteria dit zijn.
Je ziet dat er achter sommige criteria een *** staat, dit zijn ‘kritieke beoordelingscriteria’. Als je beoordelaar hier een ‘nee’ invult, dan wordt de opdracht onvoldoende beoordeeld en krijgt deze opdracht een rode kleur in je portfolio. Ook al heb je de rest van de opdracht misschien wel heel goed gedaan, blijkbaar ben je een belangrijk onderdeel vergeten of heb je het niet voldoende uitgewerkt. Maar geen nood, door de beoordeling goed te lezen (samen met de feedback van je beoordelaar) weet je wel wat je moet doen om een volgende, betere versie aan te bieden. Want je gaat immers voor groen!
De betekenis van de kleuren in je portfolio:
- Blauw: deze opdracht moet je nog doen
- Bruin: deze opdracht heb je aangeboden aan je beoordelaar, hij/zij mag deze nakijken
- Groen: deze opdracht is goedgekeurd! Hoef je dus niets meer aan te doen.
- Rood: deze opdracht is helaas afgekeurd en moet aangepast en opnieuw aangeboden worden
Veelgestelde vragen
Vraag en antwoord
Hieronder vind je een aantal veelgestelde vragen, mét antwoord.
Hoe lang moeten mijn opdrachten zijn?
Je hoeft geen hele werkstukken te maken, het gaat niet om de hoeveelheid tekst. Het gaat er vooral om dat je antwoord geeft op alle vragen en dat je beoordelaar snapt wat je bedoelt. En de een heeft daar wat meer of minder woorden voor nodig dan de ander.
Mag ik zelf weten in welke volgorde ik de opdrachten maak?
Ja, dat mag je zelf bepalen. We raden je wel aan een planning te maken en je te houden aan deze planning omdat je anders het overzicht kwijtraakt. Het kan overigens ook zo zijn dat je trainer de volgorde bepaalt.
Mijn opdracht was afgekeurd, ik heb ‘m aangepast en opnieuw aangeboden. Maar hij blijft op rood staan. Klopt dat?
Nee, dat klopt niet. De opdracht moet namelijk bruin worden als je deze succesvol hebt aangeboden aan de beoordelaar. Waarschijnlijk ben je vergeten het vakje ‘Opnieuw aanbieden’ aan te vinken. Dit vakje staat onder het ‘veld’ waar je je beoordelaar kiest. Even opnieuw de stappen doorlopen en dan zul je zien dat je opdracht nu wel bruin wordt.
Mijn opdracht is nu al twee keer afgekeurd. Ik heb geen idee meer wat ik moet doen!
Ai. Het is nooit leuk als je je inzet en je krijgt ‘als dank’ een rood. Maar dit overkomt de besten, echt waar. Soms heb je nou eenmaal wat meer stappen nodig om tot groen te komen. Als je er niet uit komt (ook niet na het lezen van de beoordeling en de feedback) dan kun je het beste contact opnemen met je begeleider. Je kunt via het systeem een bericht sturen. Door even te overleggen, word je waarschijnlijk weer goed op weg geholpen.
Ik heb examen gedaan. Hoe lang duurt het voor dat ik de uitslag krijg?
Meestal is de uitslag direct zichtbaar in je scherm na het afronden van het examen. Is dit niet het geval, dan kun je de uitslag binnen 10 minuten zien in je portfolio. Je weet het in ieder geval heel snel!
De eerste keer is het me niet gelukt een voldoende te halen, kan ik me opnieuw inschrijven?
Als je zakt voor het theorie-examen kun je je direct weer aanmelden voor een herexamen. Maar plan wel tijd in om je voor te bereiden op dit herexamen. Neem eerst de stof weer goed door zodat je zeker weet dat je de stof beheerst. Deelnemers die binnen 12 maanden twee keer zijn gezakt, kunnen geen herexamen meer doen.
Op de dag van het examen ben ik ziek, wat moet ik doen?
Bel de locatie waar je examen zou doen om te melden dat je niet komt. Schrijf je daarna opnieuw in. Wees verstandig en informeer de opleider over je ziekmelding.
Hoe vaak mag ik deelnemen aan de theorietoets?
Maximaal twee keer. Kom je niet opdagen, dan wordt dit als één gemiste poging gezien.
Wil je meer weten over de regels bij de examens van OCC?
Op deze website kun je de reglementen inzien.
Tips van medecursisten
Lees mij!
Misschien is het even wennen: opdrachten maken, leren voor de theorietoets, je digitale vaardigheden in razend tempo ontwikkelen. En daarnaast heb je ook nog een baan, een gezin en hobby’s. Waar haal je de tijd vandaan?
We hebben een aantal cursisten gevraagd wat nou dé belangrijkste tips zijn. Doe er je voordeel mee!
- “Leuk, zo’n planning, maar deze werkt natuurlijk alleen als je je er ook écht aan houdt. En dat is nou eenmaal niet mijn sterkste punt. Ik heb daarom mijn man gevraagd of hij me daarbij wilde helpen. Leverde soms wat spanning op, maar het is me wel gelukt!”
- “Neem de eerste keer de tijd om rustig de examenomgeving goed door te lezen. Ga niet gelijk een opdracht maken, maar zorg dat je het systeem beter leert kennen.”
- “Vraag om hulp! Ik heb bij één opdracht echt zitten zweten en zwoegen en toen ik eindelijk om hulp vroeg, bleek ik veel te moeilijk te denken. De oplossing was eigenlijk heel simpel. Als ik eerder om hulp had gevraagd, had me dat veel gedoe gescheeld.”
- “Schrik niet van een rode opdracht. Geloof me, het is echt niet leuk om deze kleur in je portfolio te zien, maar met hulp van de feedback kun je er een groene kleur van maken. Laat je niet ontmoedigen.”
- “Wees duidelijk in je uitwerking. Ik kreeg van mijn beoordelaar terug dat ik te kort van stof was. Voor mij waren heel veel zaken vanzelfsprekend, maar ik heb ook geleerd dat als ik het niet duidelijk op papier zette, mijn beoordelaar niet in mijn hoofd kon kijken voor extra informatie. Een voorbeeld? Nou, bij een opdracht moest ik de bereidingswijze noteren. Ik heb toen opgeschreven ‘Volgens recept’. Ja, dat was een beetje te kort door de bocht, haha!”
- “Het is een open deur, maar hij hoort toch zeker in een lijstje met tips: Lees goed! Door goed de opdrachten en de vragen in de theorietoets te lezen, kom je al een heel eind. Bij mij werden twee opdrachten in eerste instantie afgekeurd, en dat kwam vooral doordat ik een onderdeel vergeten was. Niet goed gelezen dus.”
- “Zorg voor een duidelijke bestandsnaam. En als je opdracht is afgekeurd, nummer dan verder. Dus de eerste opdracht noem je ‘Opdracht_Allergenen_versie1_Marijke.docx. De tweede, verbeterde versie: ‘Opdracht_Allergenen_versie2_Marijke.docx.”
Schrik niet van een rode opdracht. Geloof me, het is echt niet leuk om deze kleur in je portfolio te zien, maar met hulp van de feedback kun je er een groene kleur van maken. Laat je niet ontmoedigen.
Tips van docenten voor het begeleiden van je deelnemers
Houd de energie erin!
Je hebt een groep cursisten die je mag begeleiden tijdens hun examentraject; een leuke en uitdagende taak. Ga er maar vanuit dat ze het spannend vinden. Je wilt eerlijk zijn (‘Je krijgt het niet cadeau, je moet er echt voor werken’) maar ze ook niet afschrikken (‘Help, dit kan ik nooit!’).
Je vakgenoten verzamelden de meest nuttige tips om je cursisten te helpen scoren:
- “Houd de energie erin! Moedig aan, geef complimenten, zeg niet alleen wat minder goed is, maar benoem vooral ook concreet wat ze goed hebben gedaan. Een schouderklopje motiveert echt!”
- “Maak duidelijke afspraken over de termijn waarop je de opdrachten nakijkt. Ik heb wel eens een cursist gehad die na een dag al ging mailen wanneer ik zou nakijken. Ik kreeg daar echt stress van. Ik geef aan dat ze tussen de 5 en 7 werkdagen kunnen aanhouden. En als ik daar dan onder zit, dan zijn ze aangenaam verrast.”
- “Realiseer je dat sommige deelnemers echt computervrees hebben. Zeg niet: ‘Ach, dat kun je wel’, maar erken dat het spannend kan zijn om een digitaal portfolio te maken.”
- “Geef duidelijke en concrete feedback als je een opdracht afkeurt: leg uit waarom je de opdracht hebt afgekeurd. En geef de deelnemer het vertrouwen dat hij het kan, zonder tot in detail de antwoorden voor te kauwen.”
- “Spreek met je deelnemers af dat er eerst één opdracht dient te zijn beoordeeld (hoeft nog niet te zijn goedgekeurd) voordat er nieuwe opdrachten worden ingediend. De deelnemer kan dan de gegeven feedback gebruiken bij het maken van de andere opdrachten. Zo voorkom je als beoordelaar dat je bij alle opdrachten dezelfde feedback moet geven. Dit bespaart jou én de deelnemer veel tijd!”